Suriyanın şimal-şərqinə nəzarət edən kürd SDQ silahlıları ilə hökumət qüvvələri arasında baş verən toqquşmada 2 Suriya hərbçisi öldürülüb. Bu barədə Suriya Müdafiə Nazirliyinin açıqlamasında deyilir.
Suriya tərəfinin iddiasına görə, SDQ qüvvələri Raqqanın şərqində Maadan şəhəri ətrafında yerləşmiş Suriya ordusuna qəfil hücum edib.
SDQ isə yaydığı açıqlamada İŞİD-ə ünsürlərinə qarşı aparılan əməliyyat zamanı Suriya ordusunun hücumuna məruz qaldıqlarını və cavab atəşi açıldığını iddia edib. Bu, son bir həftədə ikinci SDQ-Dəməşq toqquşmasıdır.
Qeyd edək ki, mart ayında Dəməşqdə Suriya lideri Əhməd əş-Şara və SDQ lideri Mazlum Abdi arasında razılaşma imzalansa da, bu sənədin faktiki icra mexanizmi müəyyən olunmayıb. Ötən ay Suriya müdafiə naziri Murhaf əbu Qəsra ilə Mazlum Abdi arasında yenə Dəməşqdə baş tutan görüşdə Suriyanın şimal-şərqində hərbi mövqelərin müəyyən edilməsi və qarşılıqlı olaraq toqquşmadan yayınmaq mövzusunda anlaşma əldə olunsa da, görünən odur ki, atəşkəs kövrəkdir və hər an pozula bilər.
Bunun isə bir sıra səbəbləri var.
Birincisi, siyasi legitimlikdir. Suriya hakimiyyəti anlayır ki, SDQ, yəni kürdlər ölkənin 25 faizə qədərinə nəzarət etdiyi və ABŞ ordusu tərəfindən dəstəkləndiyi halda suveren hakimiyyətdən danışmaq mümkün deyil və bu vəziyyət Dəməşq üzərində ciddi təzyiq vasitəsidir.
İkincisi, ərzaq təhlükəsizliyi. Suriyanın şimal şərqi Dəclə və Fərat çayları arasında yerləşdiyi üçün “cəzirə” yəni ada adlanır və ölkənin taxıl tələbatının böyük hissəsi buradan təmin olunur.
Üçüncüsü, enerji maraqları. Suriyanın bütün neft və qaz ehtiyatları kürdlərin nəzarətində olan Hasake, Qamışlı və Deyr əz-Zor rayonlarında yerləşir. Əhməd əş-Şara hökuməti Suriya neft-qaz yataqlarını işətməyə tələsir, çünki Suriyada ciddi elektrik enerjisi və yanacaq çatışmazlığı var. Hökumət bu ərazini nəzarətə götürməlidir ki, neft-qaz yataqlarını işlətmək üçün xarici şirkətlərə versin. Kürdlər isə yekun razılaşma olmadan yataqları vermək istəmir.
Sadalanan səbəblərə görə, Suriya hakimiyyəti kürdlərə hərbi təzyiqi artırmaq və onları masaya cəlb etmək istəyir. Kürdlər isə həm hazırlıqlı və təcrübəli hərbi gücə, həmçinin ABŞ-ın dəstəyinə arxayın olduqları üçün geri çəkilmirlər. Dəməşq isə masada güzəştə məcbur olacağını bildiyi üçün kürdlərə hərbi təzyiq etməyə çalışır.
